ପରିଶିଷ୍ଟ

ମୋଠାକୁ ଆସିଛି ଆଜି ଆହେ ନରନାରୀ ।

ଅନନ୍ତ ସିନ୍ଧୁରେ ବିନ୍ଦୁ–ମୁଁ ହେବି ମଗନ

ଅନନ୍ତ-ଆହ୍ୱାନ ଆହା ମହୋଲ୍ଲାସକାରୀ ।୧।

ଅନନ୍ତ ଆହ୍ୱନ ଆହା ମହୋଲ୍ଲାସକାରୀ

ସମୁଦ୍ରର ବେଦଧ୍ୱନି ବଳିଣ ଗମ୍ଭୀର ।

ଶ୍ରବଣ କରିଣ ଧ୍ୱନି-ପ୍ରାଣସ୍ପର୍ଶକାରୀ

ଜାଗଇ ଅଧୀର ପ୍ରାଣେ ଆନନ୍ଦ ସମୀର ।୨।

ମିଶିବ ଅନନ୍ତେ ମୋର କ୍ଷୁଦ୍ର ପ୍ରାଣନଦୀ

କ୍ଷୁଦ୍ରଭାବ ପରିହରି ହୋଇବ ମହାନ ।

ମହାସାଗରରେ ଲୀନ ଯଥା ବିଷ୍ଣୁପଦୀ

ମହାଯୋଗେ ମିଶି ଏକାକାର ଏକପ୍ରାଣ ।୩।

ଏ ପ୍ରାଣ-ଉଦ୍‌ବେଗ ଆଉ ନୁହଇ ସମ୍ଭାଳି,

ମେଲାଣି ଦିଅ ହେ ମୋତେ ମାନବ-ସନ୍ତାନ ।

ଅନନ୍ତ କୋଳରେ ପ୍ରାଣ ଦେବି ଆଜି ଢାଳି ।

ଅନନ୍ତ ସଙ୍ଗରେ ଆହା ହେବି ଏକ ପ୍ରାଣ ।୪।

ବେଗେ ତୋ ପାଶକୁ ମଧ୍ୟ ଆରେ ମୂଢ଼ନର

ଅନନ୍ତ ଆହ୍ୱାନ ବାଣୀ ଆସୁଛି ଗମ୍ଭୀରେ ।

ଏ ମହାବାରତା, ମୋର ବିଦାୟକାଳର

ଉପହାରରୂପେ ଘେନ ବେଳହୁଁ ଆଦରେ ।୫।

ପ୍ରକାଶିଲୁ ମୋହନିନ୍ଦ୍ରା ଅଭିଭୂତ ପ୍ରାଣେ ।

ଅସାର ଭାବନାରୂପ ସ୍ୱପନ ପ୍ରମାଦ

ଭାଙ୍ଗିଲୁ, ବିଦାୟ ଗୀତ ଗାଇ ମହାତାନେ ।୧।

କମ୍ପଇ ହୃଦୟ ମୋର ଶୁଣି ତୋ ଗୀତ

ଆକୁଳ ପରାଣ ଭୟ-ଆଶା ଅଧିକାରେ ।

କ୍ଷୁଦ୍ରକୀଟ ମୁହିଁ ସଦା କ୍ଷୁଦ୍ରରେ ଜଡ଼ିତ

ମିଳିବ ଅନନ୍ତ ସଙ୍ଗେ କହ କି ପ୍ରକାରେ ।୨।

ଅନ୍ଧ ଅହଂ କାରାଗାରେ ନିରୁଦ୍ଧ ସନ୍ତତ

ବିବର୍ଣ୍ଣ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ଶକ୍ତି ଶୂନ୍ୟ ଏ ଜୀବନ ।

ନୈରାଶ୍ୟ ଭୟରେ ସଦା ପ୍ରାଣ ଓଷ୍ଠାଗତ

ନିଜର କୁତ୍ସିତ ରୂପ କରି ଦରଶନ ।୩।

କେତେ ଆଶା କରିଥିଲି ତୋର ଆଗମନେ,

ସେ ଆଶା ବିଫଳ ହେଲା ଆରେ ସମ୍ବତ୍ସର !

ଆଜି ପୁଣି ନବ ଆଶା ଜାଗଇ ଏ ମନେ

ଶୁଣି ତା ଗମ୍ଭୀର ମହା-ସଙ୍ଗୀତ ତାହାର ।୪।

ଏ ଆଶା ମୋହର କିରେ ହେବ ଫଳବତୀ

କ୍ଷୁଦ୍ର ଅହଂ କାରାଗାରୁ ଲଭିଣ ଉଦ୍ଧାର ।

ଉଲ୍ଲାସେ ଧାଇଁବି ମୁହିଁ ଯଥା ସ୍ରୋତସ୍ୱତୀ

ଅନନ୍ତ ସଙ୍ଗତେ ହୋଇବାକୁ ଏକାକାର ।୫।

ଅନନ୍ତ ତୀର୍ଥର ଯାତ୍ରୀ ତୁହି ସମ୍ୱତ୍ସର

ଜାଣୁ ତୁହି ଏ ହୃଦର ଆକୁଳ ପ୍ରାର୍ଥନା ।

ଛଅ ଋତୁ ବାରମାସ ରହି ମୋ ସଙ୍ଗର

ବୁଝିନାହୁଁ ଏ ପ୍ରାଣର ନିଗୂଢ଼ ବେଦନା ।୬।

ଅନନ୍ତ ଆହ୍ୱାନ ବାର୍ତ୍ତା ପ୍ରଚାରି ସଂସାରେ

ଯାରେ ତେବେ ସମ୍ବତ୍ସର, ଦୁଃଖୀର ପ୍ରାର୍ଥନା ।

ଅନନ୍ତ ଶ୍ରୀପଦ ତଳେ ଜଣାଇବ ବାରେ

ଅନନ୍ତେ ହୋଇବୁ ମଗ୍ନ, ପୂରିବ କାମନା ।୭।

କେତେ ଶତ ଦାସଦାସୀ ରଖିଅଛି ଆଣି ।।

ଭୋଜନ ନିମିତ୍ତ କେବେ ନ କରେ ଭାବନା,

ଅନାୟାସେ ଆସି ସବୁ ହୁଅଇ ଘଟନା ।।

ଥାଏ କି ଅଭାବ କା’ର ସମ୍ପଦ କାଳରେ ?

ତୋଷୁଥାନ୍ତି ତୋଷମଦକାରୀ ନିରନ୍ତରେ ।।

ଶୋଇବାକୁ କି ଭାବନା ? ଶଯ୍ୟା ମନୋରମ

ଭ୍ରମିବା ନିମିତ୍ତ ଅଛି ଗଜତୁରଙ୍ଗମ ।।

ରତ୍ନ ସିଂହାସନ ରାଜେ ବସିବା ସକାଶେ

କିନ୍ତୁ ନ ଛାଡ଼ଇ ଚିନ୍ତା କଠୋର ପ୍ରୟାସେ ।।

ସତ୍ୟ ଅଟେ ତବ ବାକ୍ୟ, ଧନମତ୍ତ ମୋ ଚିତ୍ତ

ଚିନ୍ତା ପାଇଁ ହୋଇଅଛି ତୁମ୍ଭ ଏହି ବିତ୍ତ ।।

କେବେ ହେଁ ନ ଭାବ ଧନୀ, ସର୍ବଦା ଏପରି

‘କେ ହେବ ମୋ ପରି ସୁଖୀ-ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଯା ଅରି ।।’

ଯଦି ସମସ୍ତ ସୁଖରେ ଅଟ ତୁମ୍ଭେ ସୁଖୀ

ଧନରକ୍ଷା ହେତୁ ତୁମ୍ଭ କେତେ ଚିନ୍ତା ହୁଏ ?

ମନର ସ୍ଥିରତା କାହିଁ ? ସୁସ୍ଥ ସେତେ ନୁହେଁ ।।

ଶଯ୍ୟା ହେଉ ରତ୍ନମୟ-କିନ୍ତୁ ହେ ନୃପତି

କେଭେ କି ଶୋଇଛ ମୋଦେ ନପାଇ ଦୁର୍ଗତି ।।

‘‘ସୁଖୀ କିଏ ?’’ ଶୁଣ ଯେବେ ଇଚ୍ଛ ହେ ରାଜନ

‘‘ଋଣହୀନ, ସୁସ୍ଥକାୟ ଆଉ ଜ୍ଞାନବାନ ।’’

ଧନ୍ୟ ହୁଅ ନରନାରୀ ଜୀବ ହିଂସା ନିବାରି ।

ଜୀବ ପ୍ରତି ଦୟାବହି ପବିତ୍ର କର ଏ ମହୀ

ଯୁଗେ ଯୁଗେ ମହାଜନେ ନାହାନ୍ତି କି ବିଚାରି ।

ଏ ଦଗ୍‍ଧ ଉଦର ଲାଗି ହୁଅ ପାତକଭାଗୀ

ଏ ପବିତ୍ର ଉପଦେଶ ଘେନ ହୃଦେ ବିଚାରି ।

ଜୀବନର ପ୍ରାଣ ସଂହାର ଅମେଧ୍ୟ ଆମିଷାହାର

ନୁହେଁ କି ରେ ମ୍ଳେଚ୍ଚ୍ଥାଚାର ଚିନ୍ତ ହେ ନରନାରୀ ।

କ୍ରୂର ମ୍ଳେଚ୍ଚ୍ଥଭାବ ତେଜି ଶୁଦ୍ଧ ସତ୍ତ୍ୱଧର୍ମ ହେଜି

ଭାବେ ଦୟାବ୍ରତ ସାଧି ହୁଅ ଶୁଦ୍ଧ ଆଚାରୀ ।

କେ ଅଛ ଭାରତଧାମେ ଦୟା ପୁଣ୍ୟ ଧର୍ମ ନାମେ

ଶୁଣ ବାରେ କୋଟି ଜୀବ ଯାତନାର ଗୁହାରି ।

ନିଦାରୁଣ ଜୀବ ନାଶ ନିବାର ହେ ଆସ ଆସ

ଉଡ଼ାଅ ଧରମବାନା ରଣବେଶେ ବାହାରି ।

ରାକ୍ଷସୀ ପ୍ରବୃତ୍ତିଚୟ ନାଶି ସାଧ ହେବ ଜୟ

ପ୍ରାଣେ ପ୍ରାଣେ ହୃଦେ ହୃଦେ ଦୟାଧର୍ମ ସଞ୍ଚାରି ।

ଜୀବର ଯାତନା ଧ୍ୱନି ଶୁଣି କାନ୍ଦଇ ମେଦିନୀ

ଦୁଃଖ-ଦଗ୍‍ଧ ପ୍ରାଣେ ତାର ଢାଳ ହେ ଶାନ୍ତିବାରି ।

ନୃପତିର ସୁକଲ୍ୟାଣ ସୁକୃତ ମହିମା ।

ସମ୍ମିଳିତ ଏକାଧାରେ ଶ୍ରୀଛାମୁଙ୍କଠାରେ

ଜୟ ହେ ସୁଢ଼ୁଳ ଦେବ ଯଶସ୍ୱୀ ସଂସାରେ ।୧।

ଉଦ୍‌ଯୋଗୀ ପୁରୁଷ-ସିଂହ ମହାକର୍ମବୀର;

ଜ୍ଞାନେ ବୃହସ୍ପତି, ମହାପ୍ରବୀଣ ସୁଧୀର ।

ସୁଧାମୟ ସାରସ୍ପତ ନିକୁଞ୍ଜବିହାରୀ;

ଜୟ ହେ ସୁଢ଼ଳ ଦେବ ଜନହିତକାରୀ ।୨।

ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରେ ରସଜ୍ଞ ସୁକବି

ଚିତ୍ରି ଅଛ ଚିତ୍ରୋତ୍ପଳା, ବୀରବାମା ଛବି ।

ଦରିଦ୍ର ଉତ୍କଳ ଭାଷା ଦୁର୍ଗତି ବିନାଶୀ;

ଜୟ ହେ ସୁଢ଼ଳ ଦେବ ସାହିତ୍ୟବିଳାସୀ ।୩।

ମାତୃଭାଷା, ଛାମୁଯୋଗୁଁ ଏବେ ସାଳଙ୍କାରା

କବିବୁଧ ଆଶାଲତା ଲଭି କୃପାଧାରା

ହୋଇଅଛି ଫଳବତୀ ଏ ଉତ୍କଳଧାମେ

ଜୟ ହେ ସୁଢ଼ଳ ଦେବ, ଜୟ ତବ ନାମେ ।୪।

ଗୀର୍ବାଣ-ବିଭବ ଜ୍ଞାତା ବୁଧ-ଶିରୋମଣି;

ସଂସ୍କୃତ ଭାରତୀ ଦେବୀ ସେବକ ଅଗ୍ରଣୀ ।

ବାସୁଦେବ ସମ, ନୀତି କୃଶଳ ଚତୁର;

ଜୟ ବାସୁଦେବ – ନାମ ସୁଧୀବର ଶୂର ।୫।

ଉତ୍କଳବକ୍ଷ ଯାର କୀର୍ତ୍ତିମଣିହାର;

ଅଟ ସେହି ମହା-ଗଙ୍ଗବଂଶ-ଅଳଙ୍କାର

ତବ ଶୁଭ ଆଗମନେ ଉତ୍କଳ ମଣ୍ଡଳ;

ଗାଏ ‘‘ହେ ବାମଣ୍ଡେଣ ! ହେ ଦେବ ସୁଢ଼ଳ’’ ।୬।

ମହାଭାଗ, ମହାମତି, ସୁଯୋଗ୍ୟ ନନ୍ଦନ;

ଶ୍ରୀ ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଦେବ ପ୍ରସନ୍ନ ବଦନ ।

ବିନୟର ଅବତାର ବିଜ୍ଞାନ-ବିଳାସୀ;

ବିଜେ ଶୁଭକ୍ଷଣେ ଛାମୁ ସଙ୍ଗତରେ ଆସି ।୭।

ଉଭୟଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱାଗତ ଭାଷଣ

ଜଣାଇଛି ଆଲୋଚନା ସଭା ଅକିଞ୍ଚନ ।

ଜୟ ଶ୍ରୀ ସୁଢ଼ଳ ଦେବ ଜୟ ମହାରାଜ;

ଜୟ ଶ୍ରୀ ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଜୟ ଯୁବରାଜ ।